Tonsil ve adenoid hastalıkları toplumda en sık karşılaşılan sağlık problemlerindendir. Pediatrik populasyonda tonsil ve adenoidleri en çok etkileyen durumlar sık tekrarlayan enfeksiyonlar ile obstruktif hiperplazilerdir. Lenfoid doku sisteminin bir parçası olarak vücudun savunma birimleridir.

Adenoidler , nazofarenksin arka duvarına yerleşmiş lenfoid parçalarıdır. Erken puberte döneminde küçülürler. Adenoidlerin enflamasyonu östaki tüpünün fonksiyonunu bozar orta kulak hastalıklarına yol açar.

Tonsiller, orofarenksin yan duvarlarına yerleşmiş bir çift lenfoid dokudur. Tonsillerin histolojik yapısı, immünolojik fonksiyon gören organ olması ile yakından ilişkilidir. Tonsil parenkiminin derinlerine giren 10-30 adet girinti vardır ve üzerleri özelleşmiş antijen üreten yatsı epitelle kaplıdır.

• A grubu beta hemolitik streptokok (GABHS) Akut tonsillitte sıklıkla görünür.
• Tonsil ve adenoidler üst solunum yolunun majör immünolojik organlarıdır.
• Kronik adenoidit burun akıntısı, kötü kokulu nefes ve geniz akıntısı gösterir.

Obstruktif burun tıkanması (horlama veya ağızdan soluma), burun akıntısı, konuşma bozukluğu adenoidler tarafından oluşturulan geniz tıkanıklığı belirtileridir.
Kronik boğaz ağrısı, kötü kokulu nefes, tonsiller üzeri artmış debris, peritonsiller kızarıklık, lenfadenopati kronik tonsillit lehine olan belirtilerdir.

Obstrüktif adenoid hiperplazi tanısı en iyi klinik öykü ve fizik muayene ile saptanır. Ağızdan soluma, horlama ve hiponazal konuşma triadı şeklinde görülür. Fizik muayenesinde anterior ve posterior rinoskopi akla gelmelidir. Lateral boyun grafileri faydalı olur. Sinüs tomografisi veya

nazofarenksin direk görüntülenmesi ilave faktörlerdir. Zorunlu ağız solunumu uykuda horlama, konuşma bozukluğu ve sık geniz iltihaplanması varsa adenoidlerin operasyonu uygundur. Boğaz obstrüksüyonuna yol açan bademciklerin büyüklüğü, uykuda solunum bozukluğu ve dental anormallikler söz konusuysa ağız kokusu varsa, sık iltihaplanmalar oluyorsa tonsillerin operasyonu endikedir.